ศน.สืบสานโบราณราชประเพณี สร้างการรับรู้งานพิธีกฐินพระราชทาน รักษามรดกทางวัฒนธรรมประเพณีอันทรงคุณค่าคู่แผ่นดินไทย
วันที่ 29 สิงหาคม 2566 เวลา 08.30 น. นายชัยพล สุขเอี่ยม อธิบดีกรมการศาสนา เป็นประธานการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่องพระมหากษัตริย์กับการพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี เพื่อให้ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการสืบสานโบราณราชประเพณีที่เกี่ยวข้องกับงานด้านศาสนูปถัมภ์และศาสนพิธี โดยมี ผู้แทนหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน รัฐวิสาหกิจ พ่อค้าประชาชน ผู้ขอรับผ้าพระกฐินพราชทาน เจ้าหน้าที่กรมการศาสนา และสื่อมวลชน เข้าร่วมในพิธี ณ ห้องอมรินทร์ ชั้น 3 โรงแรมเอสดี อเวนิว เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร
นายชัยพล สุขเอี่ยม อธิบดีกรมการศาสนา (อศน.) เปิดเผยว่า สังคมไทยถือเป็นสังคมที่มีอัตลักษณ์ที่บ่งบอกถึงความเป็นชาติไทย ซึ่งมีสถาบันหลักอยู่ 3 สถาบัน ที่ถือเป็นเสาหลักของบ้านเมือง นั่นก็คือ สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ซึ่งนับเป็นความโชคดีของพสกนิกรชาวไทยที่มีพระมหากษัตริย์นับถือพระพุทธศาสนาสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ได้ส่งเสริมงานด้านพระพุทธศาสนาในฐานะที่ทรงเป็นพุทธมามกะ โดยทรงดำรงพระองค์เป็นแบบอย่างของพุทธศาสนิกชนที่ดี ทั้งด้านการศึกษาธรรม การทำนุบำรุงส่งเสริมการสืบสานประเพณีและศาสนพิธีมิให้ขาดหาย ทรงนำหลักการครองแผ่นดินโดยธรรมตามหลักทศพิธราชธรรม มาบริหารกิจการบ้านเมือง รวมทั้งทรงทำนุบำรุงส่งเสริมกิจการด้านพระพุทธศาสนาอย่างเต็มพระกำลัง ทำให้พระพุทธศาสนาในประเทศเจริญวัฒนาถาวร นำมาซึ่งความร่มเย็นเป็นสุขของพสกนิกรชาวไทย
อธิบดีกรมการศาสนา (อศน.) กล่าวต่อไปว่า กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ได้จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง พระมหากษัตริย์กับการพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี ในครั้งนี้ ได้รับความเมตตาจากพระพรหมบัณฑิต กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส ซึ่งเป็นพระมหาเถระที่มีความรู้ ความสามารถ เป็นผู้ทรงคุณวุฒิด้านวิชาการมีผลงานบทความด้านวิชาการมากมาย และมีความรู้ความเข้าใจเฉพาะในด้านพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการสืบสานโบราณราชประเพณีที่เกี่ยวข้องกับงานพระพุทธศาสนา มาเป็นวิทยากรบรรยาย เรื่องสถาบันพระมหากษัตริย์กับการพระพุทธศาสนา และยังมีวิทยากรจากกรมการศาสนา ที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญในการปฏิบัติงานด้านศาสนพิธี มาให้ความรู้ เรื่องข้อปฏิบัติเกี่ยวกับพระกฐินพระราชทาน อันเป็นผ้าพระกฐินที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระมหากรุณาธิคุณ พระราชทานผ้าพระกฐินพร้อมเครื่องบริวารพระกฐิน ประกอบด้วย 1.ไตรจีวร 2.ผ้าห่มพระประธาน 3.เทียนพระปาติโมกข์ 4.ผ้าขาว 5. บาตรสแตนเลส พร้อมถลกบาตร 6.หมอนหนุนพร้อมปลอกสีเหลืองอ่อน 7. ผ้าห่มขนหนู 8. ผ้าแพรสีเหลืองอ่อน 9. ชุดโถข้าว 10. ชุดช้อน – ส้อม 11. ปิ่นโตคาว – หวาน 12. ชุดแก้วน้ำกระบะมุก 13. กระติกน้ำร้อนไฟฟ้า 14. โคมไฟตั้งโต๊ะ 15. นาฬิกาปลุก 16. ไฟฉาย 17. ชุดสว่านไฟฟ้าไร้สาย 18. กล่องบรรจุเครื่องพระกฐินพระราชทาน เพื่อน้อมนำไปทอดถวายยังพระอารามหลวงต่าง ๆ
ซึ่งการเตรียมถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน ประกอบด้วย 1. การเตรียมสถานที่ในพระอุโบสถ 2. จัดทำกำหนดการถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน เพื่อให้มีความเรียบร้อยสวยงาม และสมพระเกียรติ 3. จัดเตรียมโต๊ะหมู่บูชา ประดับแจกัน พุ่มดอกไม้ โต๊ะหมู่ตัวกลางสูงสุดประดิษฐานพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โต๊ะหมู่ตัวกลางแถวกลางประดิษฐาน
ผ้าพระกฐินพระราชทาน ถัดลงมาตัวกลางแถวล่าง วางพานดอกไม้ธูปเทียนแพ (บนหลังธูปเทียนแพมีกระทงดอกไม้กรวยครอบ)
4. ตรวจสอบเครื่องพระกฐินพระราชทานครบตามจำนวนที่กรมการศาสนากำหนดไว้หรือไม่ 5. จัดเตรียมเทียนชนวน ที่กรวดน้ำ คำถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน 6. จัดเตรียมพานสำหรับประดิษฐานผ้าพระกฐินพระราชทาน เบื้องหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ 7. จัดเตรียมโต๊ะ พานแว่นฟ้า และพานวางเทียนปาฏิโมกข์ ตั้งหน้าพระสงฆ์รูปที่ 2 สำหรับให้ผู้ขอรับพระราชทานผ้าพระกฐินวางผ้าพระกฐินพระราชทานถวายพระสงฆ์
ทั้งนี้ แนวทางการปฏิบัติงาน มีดังนี้ 1. จัดแต่งธูปเทียนเครื่องนมัสการพระพุทธปฏิมาในพระอุโบสถให้เรียบร้อย 2. จัดโต๊ะหมู่บูชาเพื่อประดิษฐานพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ตัวสูงสุด แถวกลางประดิษฐานผ้าพระกฐินพระราชทานไว้ที่ตัวกลาง แถวกลาง และวางพานดอกไม้ธูปเทียนแพไว้ที่โต๊ะหมู่ตัวกลางแถวล่าง 3. ผ้าพระกฐินพระราชทาน ให้นำพลาสติกออก แล้วจึงติดคำถวายบนผ้าพระกฐินพระราชทาน และวางผ้าห่มพระประธานไว้บนคำถวายผ้าพระกฐิน ควรใช้เทบใสยึดติดให้แน่นป้องกันไม่ให้เลื่อนตก (สำหรับพระอารามหลวงที่สังกัดธรรมยุตทั้งหมด และพระอารามหลวงที่สังกัดมหานิกาย ซึ่งมีอยู่ 7 พระอาราม ได้แก่ วัดชินวราราม จังหวัดปทุมธานี วัดเขาวัง จังหวัดราชบุรี วัดในวัง
จังหวัดสงขลา วัดเทวสังฆาราม จังหวัดกาญจนบุรี วัดปรมัยยิกาวาส จังหวัดนนทบุรี วัดทรงธรรม จังหวัดสมุทรปราการ และวัดเจริญสุขาราม จังหวัดสมุทรสาคร จะมีผ้าขาวด้วย ให้ใช้ริบบิ้นผูกผ้าขาวติดกับผ้าพระกฐินพระราชทานไว้ให้เรียบร้อยก่อน แล้วจึงติดคำถวายไว้บนผ้าขาว และนำผ้าห่มพระประธานวางไว้บนคำถวาย และต้องใช้เทปติดให้แน่นเช่นกัน)
จังหวัดสงขลา วัดเทวสังฆาราม จังหวัดกาญจนบุรี วัดปรมัยยิกาวาส จังหวัดนนทบุรี วัดทรงธรรม จังหวัดสมุทรปราการ และวัดเจริญสุขาราม จังหวัดสมุทรสาคร จะมีผ้าขาวด้วย ให้ใช้ริบบิ้นผูกผ้าขาวติดกับผ้าพระกฐินพระราชทานไว้ให้เรียบร้อยก่อน แล้วจึงติดคำถวายไว้บนผ้าขาว และนำผ้าห่มพระประธานวางไว้บนคำถวาย และต้องใช้เทปติดให้แน่นเช่นกัน)
การอบรมฯ ดังกล่าว จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางการปฏิบัติงานด้านศาสนพิธีในงานพระราชพิธี งานพระราชกุศล และงานศาสนพิธีที่เกี่ยวข้องกับสถาบันพระมหากษัตริย์ กอปรกับรัฐบาลได้เล็งเห็นถึงความสำคัญจึงได้กำหนดแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ด้านยุทธศาสตร์การพัฒนาคนสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะการเสริมสร้างความเข้มแข็งของสถาบันทางสังคมใช้ศาสนาเป็นหลักในการส่งเสริมให้เด็ก เยาวชน และคนในสังคมมีศีลธรรม คุณธรรม และจริยธรรมตามหลักคำสอนทางศาสนา พร้อมทั้งได้มีนโยบายของรัฐบาลด้านการเรียนรู้ การทำนุบำรุงศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม โดยเฉพาะการทำนุบำรุงอุปถัมภ์พระพุทธศาสนา และศาสนาอื่นๆ ตลอดจนสร้างสันติสุขและความปรองดองสมานฉันท์ในสังคมไทยอย่างยั่งยืน ปลูกฝังค่านิยม และจิตสำนึกที่ดี สอดคล้องกับค่านิยมหลักของไทยในด้านความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นสถาบันหลักของชาติ การรักษาวัฒนธรรมประเพณีไทยอันงดงามสืบไป.
